Allen Ginsberg: Urlik
prevela: Mirjana Velimirović Lekić
Karlu Slomonu
I
Vidio sam najbolje umove moje generacije uništene ludilom, histerično izgladnjele gole,
dok se vuku kroz crnačke ulice u zoru tražeći bijesni fiks,
Hipsteri anđeoskih glava žude za antičkom rajskom vezom sa zvjezdanim dinamom u
mašineriji noći,
koji u siromaštvu i u dronjcima i praznim očima sjede naduvani u natrpirodnoj
tami hladnovodnih stanova lebdeći vrhovima gradova zamišljenog džeza,
koji su ogolili svoje mozgove Raju pod Elom i vidjeli Muhamedove anđele kako posrću
po osvijetljenim krovovima oronulih zgrada,
koji prolaze kroz univerzitete sjajnih očiju halucinirajući o Arkanszasu i Blejkovskoj
tragediji među učenicima rata,
koji su izbačeni iz akademija zbog ludila i objavljivanja bestidnih oda na prozorima
lobanje,
koji šćućureni u neobrijanim sobama u donjem vešu, pale svoj novac u kantama za smeće
i slušaju Teror kroz zidove,
koji su uhapšeni u svojim stidnim bradama vraćajući se kroz Laredo zbog marihuanskog
kaiša na putu za Njujork,
koji su jeli vatru u ofarbanim hotelima ili pili terpentin u Rajskoj Aleji, mrtvi, ili čistili
torzoe iz noći u noć
sa snovima, drogama, hodajućim noćnim morama, alkoholom, kurcem i beskrajnim mudima,
neuporedivim slijepim ulicama nemirnih oblaka i munja uma koji poskakuje ka
polovima Kanade i Patersona, osvjetljavajući među njima nepokretni svijet
Vremena,
čvrsti pejotski hodnici, zore u dvorištu groblja sa zelenim drvećem, pijanstva od
vina na krovovima, izlozi u predgrađima u naduvanoj vožnji ukradenim kolima,
saobraćaj pod neonskim svjetlucanjima, vibracije sunca i mjeseca i drveća u
prašini režuće bruklinske zime, bezvrijedne kletve i nježna kraljevska svjetlost
uma,
koji su se vezivali za metroe za beskrajnu vožnju od Baterija do svetog Bronksa pod
benzendrinom[1] sve dok ih buka točkova i djece ne spusti drhtave ispucalih
usana opuštenog i pretučenog i turobnog mozga koji je sav isušen brilijantnošću u
sumornom svijetlu Zoološkog vrta,
koji su cijelu noć tonuli pod svjetlom podmornice Bikforda koja je isplovljavala i sjedjeli
cijelo popodne u napuštenom Fugaciju uz ustajalo pivo slušajući prasak ukletog na hidrogenskom džuboksu,
koji su pričali bez prestanka sedamdeset sati od parka do otirača, do kafea, do Belevjua
do muzeja, do Bruklinskog mosta,
koji su izgubljen bataljon platonskih govornika što skaču sa praga pomoćnih požarnih
stepenica sa prozorskih simsova Empajer Stejt Bildinga,
koji su na mjesecu brbljali vrištali povraćali šaputali činjenice i uspomene i anegdote i
primali udarce u oči i šokove iz bolnica i zatvora i ratova,
čiji je razum ispovraćan u potpunom opozivu sedam dana i noći sa sjajnim očima,
mesom za Sinagogu razbacanom po pločniku
koji su nestali u ništavilu Zena Nju Džersija ostavljajući trag u dvosmislenim
dopisnicama sa Atlantik Siti Hola,
pateći od Istočnog znoja i tangerinskog[2] mljevenja kostiju i migrena Kine od
“skidanja” sa droge u sumorno sređenoj sobi u Njuvarku,
koji su lutali tuda i svuda u ponoć na željezničkoj stanici pitajući kuda ići i koji su
išli, ne ostavljajuci slomljena srca za sobom,
koji bi upalili cigarete u teretnim vagonima, teretnim vagonima, teretnim vagonima koji
bi stvarali buku kroz snijeg ka usamljenim farmama u ostarjeloj noći,
koji su proučavali Plotinus Poa na krstu Svetog Džona, telepatije i rokabili ‘ bipbopa” ,
kabale zato jer univerzum instinktivno vibrira za njihovim stopama u Kanzasu,
koji su lutali kroz ulice Ajdaha tražeći vizionarske indijanske anđele koji su bili
vizonarski indijanski anđeli,
koji su mislili da su jedini ludaci dok je Baltimor sijao u natprirodnoj ekstazi,
koji su uskakali u limuzine sa Kinezom iz Oklahome na impulsu ulične svjetiljke na
provincijskoj kiši u ponoći zime,
koji su bili lijeni gladni i usamljeni kroz Hjuston tražeći džez, seks i supu i pratili sjajnog
Španca da bi razgovarali o Americi i Vječnosti, što je beznadežan zadatak i
tako su se ukrcali na brod za Afriku
koji su nestali u vulkanima Meksika ne ostavljajući ništa iza sebe sem sjenke farmerki i
lave i pepela poezije rasijane po kaminu Čikaga,
koji su se ponovo pojavljivali na Zapadnoj obali istražujući FBI sa bradama i u
šortsevima sa krupnim pacifističkim očima seksi tamne kože dok dijele
nerazumljive letke,
koji su palili rupe od cigareta na svojim rukama protestujući protiv narkotičke duvanske
izmaglice kapitalizma,
koji su distriburirali pamflete Superkomuniste na Junion skveru, plačući i skidajući se
dok sirene iz Los Alamosa jadikuju nad njima, jadikuju nad Volom i ferijem
Stejten Ajlenda koji isto jadikuje,
koji su slomljeni od plača u bijelim vježbaonicama goli i drhtavi ispred mašinerije drugih
kostura,
koji su ujeli detektive za vrat i stresli se od zadovoljstva u policijskim kolima zbog
ne počinjenog kriminala, već zbog svoje divlje uzavrele pederastije i intoksikacije,
koji su urlikali na svojim koljenima u metrou i bili odvučeni sa krova mašući genitalijama
i rukopisima,
koji su pustili svete motocikliste da ih jebu u dupe i da viču od zadovoljstva,
kojima su pušili i kojima su pušili ljudski anđeli, mornari, naučeni milovanju u atlantskim
i karipskim ljubavima,
koji su se kresali ujutru i uveče u ružičnjacima i na travi javnih parkova i na grobovima
dok su slobodno rasipali svoje sjeme svakome ko bi došao i ko može,
koji beskrajno štucaju pokušavajući da se nasmiju ali su završavali jecajem iza dijela
hamama dok plavi i goli anđeo dolazi da ih probode svojim mačem,
koji su izgubili svoje ljubavnike zbog tri stare suđenice, a jednooka suđenica
heteroseksualnog dolara namiguje iz materice, jednooka suđenica ne radi ništa
već sjedi na svom dupetu i kida razumne zlatne niti majstorovog razboja,
koji su se ekstatično nenasilno jebali sa bocom piva draganom pakle cigareta svijeće i pali su sa kreveta, i nastavili na podu i nastavili duž hodnika i završili dahčući na zidu uz
viziju posljednje pičke i svršili izbjegavši zadnju spermu svijesti[3],
koji su se zasladili hvatanjem miliona djevojaka koje drhte u zalasku sunca, i bili crvenih
očiju izjutra ali i bili spremni da se zaslade grabljenjem izlaska sunca, guzovima
koji sijaju pod ambarima goli u jezeru,
koji su izlazili kurvajući se kroz Kolorado u ukradenim kolima mučenika, N.C., tajni
heroj ovih pjesama, kuronja i Adonis Denvera, radost sjećanja njegovih
bezbrojnih tucanja djevojaka na praznim parcelama i u dvorištima ekspres restorana, ofucanim redovima bioskopa, pećinama planinskih vrhova ili suvonjave kelnerice zadignutog kombinezona u porodičnim svratištima, i naročito na tajnim benziskim pumpama gdje postoji solipsizama džonova i takođe na ulicama rodnog grada,
koji su isparili u praznim gadnim filmovima, koji su bili promijenjeni u snovima, budili
se na neočekivanom Menhetnu, i pokupili se iz podruma mamurni od bezdušnog
Tokaja[4] i horora Treće Avenije, čeličnih snova i posrćući do kancelarija za
zapošljavanje,
koji su hodali cijelu noć u cipelama punim krvi po snježnim dokovima čekajući na
širom otvorena vrata sobe Ist Rivera, koja je ispunjena toplim isparenjima i
opijumom,
koji su stvorili velike samoubilačke drame u stanovima na liticama Hadsona tokom
rata na izmaglici reflektora mjeseca i njihove glave biće krunisane lovorom i
zaboravom,
koji jedu jagnjeći paprikaš mašte ili vare krabu na muljevitom dnu rijeke Boveri,
koji plaču za romansom na ulicama dok guraju svoja kolica puna luka i loše muzke,
koji sjede na kutijama dišući pod mostom u mraku i izdižu se da sagrade čembala u
svojim potkrovljima,
koji kašlju na šestom spratu u Harlemu krunisani plamenom tuberkuloznog neba
okruženi narandžastim gajbama teologije,
koji su cijelu noć švrljali i rokali se kroz plemenita bajanja koja su žutim jutrima bile
strofe brbljanja,
koji su kuvali boršč i tortilje od pluća srca repova gnjilih životinja sanjajući o čistom
vegetarijanskom kraljevstvu,
koji su se zavlačili pod kamione koji prevoze meso tražeći jaje,
koji su bacali svoje satove sa krovova da bi licitirali za Vječnost van Vremena, a
budilnici im padali na glavu svakog dana sljedeće decenije,
koji su rezali svoje ručne zglobove tri puta uspješno bezuspješno, i odustali primorani da
otvore antikvarne radnje u kojima su mislili da ostare i plaču,
koji su živi spaljivani u svojim nevinim somotskim odijelima na Medison Aveniji
pod vatrom olovnih stihova ispunjeni gomilom gvozdenih odreda mode i
nitroglicerinskim vriskom pederčića iz reklame i iperirom inteligentnih paklenih
urednika, ili su ih pregazili pijani taksiji Apsolutne Stvarnosti,
koji su skočili sa Bruklinskog mosta, to se zapravo i desilo, i odšetali nepoznati i
zaboravljeni u ulice sablasnih isparenja od supa Kineskog grada i vatrogasnih
kola, čak i bez jednog besplatnog piva,
koji su pjevali u očaju sa prozora, padali sa prozora metroa, skakali po prljavom Pasijuku,
bacali se na crnčuge, plakali po ulicama, bosonogi plesali na slomljenim vinskim čašama, gnječili fonografske ploče nostalgičnog evrposkog njemačkog džeza tridesetih, ispijali viski i bacali se režući u krvavom toaletu, sa jecajima u njihovim ušima od eksplozije džinovskih sirena,
koji su jezdili auto-putevima prošlosti putovali jedno ka drugom u oldtajmerima Golgote
zatvoreničke usamljenosti i gledali uskrsnuće birmigenskog džeza,
koji su se vozili duž zemlje sedamdesetdva sata da bi prokljuvili da li sam ja imao viziju
ili da li si ti imao viziju ili da li je on imao viziju do prolaska Vječnosti,
koji su putovali do Denvera, koji su umrli u Denveru, koji su se vratili iz Denvera i
uzaludno čekali, koji su nadgledali Denver i sakupljali se i samovali u Denveru i
konačno pošli da pronađu Vrijeme i sada je Denver napušten od svojih heroja
koji su padali na koljena u beznadežnim katedralama moleći se za međusobni spas i
svijetlo i grudi, sve dok duša ne osvijetli njihovu kosu na trenutak,
koji su se sudarali kroz svoje umove u zatvoru čekajući nemoguće kriminalce sa zlatnim
glavama i bajalicom stvarnosti u svojim srcima koji su pjevali sladak bluz do
Alkatraza,
koji su se penzionisali i u Meksiku njegovali naviku, ili u Roki Mauntu da njeguju Budu
ili u Tangeru do dječaka ili Južnom Pacifiku do crne lokomotive ili Harvardu do
Narcisa do Vudlavna cvjećnog vijenca ili groba,
koji su tražili razumna suđenja optužujući radio za hipnotisanje i napušteno ludilo i svoje
ruke i obješenu porotu,
koji su bacali krompir salatu na predavače CCNY[5] – a o dadaizmu, a kasnije se
predstavljali na granitnim stepenicama ludnice obrijanih glava i govorili poput
arlekina o samoubistvu, tražeći hitnu lobotomiju
i koji su umjesto toga dobijali opiljivo ništavan insulin Metrazol električnu hidroterapiju i
psihoterapiju radnu terapiju stonog tenisa i amnezije,
koji su u neduhovitom protestu simbolično prevrnuli sto za stoni tenis, nakratko se
odmorivši u katatoniji,
vratiće se nekoliko godina kasnije skoro sasvim ćelavi izuzimajući periku od krvi i suza i
prstiju ludaku prokletih bolničkih soba u ludim gradovima Istoka,
Pigrim Stejt Roklandovim i Grejstounovim smrdljivim hodnicima čiji svadljivi eho duše,
u ponoć roka na usamljenoj klupi u carstvu ljubavi kamene grobnice[6], san o
životu noćne more, tijela koja se okamene teška poput mjeseca,
S majkom koja konačno *****, i posljednjom fantastičnom knjigom koja leti sa prozora
stana, i posljednja vrata zatvorena u četiri izjutra, i posljednji telefon razbijen o
zid kao odgovor i posljednja namještena soba ispražnjena do posljednjeg komada
metalnog namještaja, žuti papir se diže presavijen preko žice u plakaru,
čak i to djeluje izmišljeno, i to nije ništa drugo do nada za malo
halucinacije –
oh, Karl, dok god nisi bezbjedan nisam ni ja bezbjedan, sada si prepušten životinjskoj
supi vremena
i koji su stoga trčali kroz ledene ulice opsjednuti iznenadnim bljeskom alhemije zbog
korišćenja kataloga elipsi promjenljivih mjera i vibrirajućih ravni,
koji su sanjali i stvarali ovaploćene šupljine u Vremenu i Prostoru kroz slike poređane
jedna uz drugu, i zarobljavali arhanđela duše između 2 optičke slike i udruživali
osnovne glagole i propisanu imenicu i povlaku svijesti zajedno skačući sa senzacijom Pater Omnipotens Aeterna Deus[7]
da ponovo stvaraju sintaksu i mjeru za jadnu ljudsku prozu i stoje ispred tebe nijemo i
inteligentno i tresu se od srama, odbijajući i uz to i priznavši duši odgovarajući
ritam misli u njegovoj goloj i bezgraničnoj glavi,
ludak skitnica i anđeo daju ritam Vremenu, nepoznati, ipak ovdje ostavljaju što bi se
moglo kazati u vremenu koje dolazi nakon smrti,
i vaskrsli u sablasnoj odjeći džeza u sjenci orkestra zlatnih truba koji su oduvali patnju
američkog golog uma za ljubav eli eli lamma lamma
plač sabacthani saksofona naježio je gradove sve do posljednjeg radija
u apsolutnom srcu pjesme života koja je iskasapljena iz njihovih tijela koja će biti
dobra za jelo hiljadu godina.
II
Koja sfinga od cementa i aluminijuma je jakim udarcem otvorila lobanje i pojela im
mozgove i maštu?
Moloh![8] Samoća! Prljavština! Ružnoća! Pepeljare i pribavljeni dolari! Djeca vrište ispod
stepenica! Dječaci jecaju u vojskama! Starci ridaju u parkovima!
Moloh! Moloh! Košmaru Moloha! Moloh bez ljubavi! Mentalni Moloh! Moloh težak
porotnik ljudima!
Moloh neshvatljiv zatvor! Moloh izukrštan kostima bezdušan zatvor i Kongres tuge! Moloh čije su zgrade osuda! Moloh ogroman kamen rata! Moloh preneražene vlade!
Moloh čiji je um čista mašinerija! Moloh čija je krv novac! Moloh čiji su prsti deset
vojski! Moloh čije grudi su ljudožderski dinamo! Moloh čije su uši zadimljeni
grob!
Moloh čije su oči hiljade slijepih prozora! Moloh čiji neboderi stoje u dugačkim ulicama
poput beskonačnih Jehova! Moloh koji proizvodi snove i grakti u magli! Moloh
čiji dimnjaci i antene krunišu gradove!
Moloh čija je ljubav bezgranično ulje i kamen! Moloh čije su duše električna energija i
banke! Moloh čije je siromaštvo avet genija! Moloh čija je sudbina oblak
bespolnog hidrogena! Moloh čije je ime Um!
Moloh u kome sam sjedim! Moloh u kome sanjam Anđele! Ludilo u Molohu! Pušači
kurca u Molohu! Nedostatak ljubavi i muževnosti u Molohu!
Moloh koji je rano ušao u moju dušu! Moloh u kome sam svjestan bez tijela! Moloh koji
me plaši rođenom ekstazom! Moloh koji sam napustio! Probudi se u Molohu!
Protok svjetlosti na nebu!
Moloh! Moloh! Robotski stanovi! nevidljiva predgrađa! Blaga kostura! slijepi kapital!
demonske industrije! sablasne nacije! nepobjedive ludnice! granitni kurčevi!
monstruozne bombe!
Slomili su kičmu dižući Moloh do Raja! Pločnici, drveće, radio-aparati, tone! podižu grad
do Raja koji postoji i svuda je u nama!
Vizije! kob! priviđenja! čuda! ekstaze! odnešene američkom rijekom!
Snovi! obožavanja! prosvijetljenja! religije! cijela hrpa prefinjenog sranja!
Proboji! preko rijeke! izlaki udarci i raspijeća! odneseni bujicom! Ushićenja!
Epifanije! Očaji! Deset godina životinjskih krikova
i samoubistava! Umovi! Nove ljubavi! Luda generacija! Bačeno na stijene
Vremena!
Pravi sveti smijeh u rijeci! Sve su to vidjeli! divlje oči! sveti povici! Licitirali su
oproštaje! Skočili sa krova! u samoću! mašući! noseći cvijeće! Do rijeke! Na
ulicu!
III
Karl Solomon! S tobom sam u Roklandu
Gdje si luđi od mene
S tobom sam u Roklandu
Gdje se osjećaš čudno
S tobom sam u Roklandu
Gdje imitiraš sjenku moje majke
S tobom sam u Roklandu
Gdje si ubio dvanaest svojih sekretarica
S tobom sam u Roklandu
Gdje se smiješ nevidljivom humoru
S tobom sam u Roklandu
Gdje smo veliki pisci na istoj užasnoj pisaćoj mašini
S tobom sam u Roklandu
Gdje je tvoje stanje jako loše i javljeno je na radiju
S tobom sam u Roklandu
Gdje moć lobanje nije više priznata od crva razuma
S tobom sam u Roklandu
Gdje piješ čaj sa grudi usedjelica Utike
S tobom sam u Roklandu
Gdje se praviš dosjetke na tijelima medicinskih sestara harpija Bronksa
S tobom sam u Roklandu
Gdje vristiš u ludačkoj košulji u kojoj gubiš trenutni meč stonog tenisa u ambisu
S tobom sam u Roklandu
Gdje udaraš po katoničnom klaviru a duša je nevina i besmrtna i ne smije da umre bez boga u naoružanoj ludari
S tobom sam u Roklandu
Gdje još pedeset elektro-šokova neće više nikada ponovo vratiti tvoju dušu svome tijelu sa njenog hodočašća krstu praznine
S tobom sam u Roklandu
Gdje si optužio doktore za ludilo i zavjeru Jevrejske socijalističke revolucije protiv fašističko – nacionalističke Golgote
S tobom sam u Roklandu
Gdje si pljuvao raj Long Ajlanda i uskrsao tvog ljudskog živog Isusa iz superljudske grobnice
S tobom sam u Roklandu
Gdje je dvadesetpet hiljada ludih zapovjednika zajedno pjevalo posljednje stihove Internacionale
S tobom sam u Roklandu
Gdje grlimo i ljubimo Sjedinjene američke države pod našim čaršavima, Sjedinjene američke države kašlju cijelu noć i neće da nas puste da spavamo
S tobom sam u Roklandu
Gdje su nas elektricifirane probudili iz kome avioni naših duša koji grme iznad krova jer su došli da bace anđeoske bombe bolnice koja će osvijetliti samu sebe;
imaginarni zidovi se ruše
O, mršave legije što trčite vani
O, zvjezdama posuti šoku milosti vječni rat je ovdje
O, slobodo koja si zaboravila veš slobodni smo.
S tobom sam u Roklandu
U mojim snovima šetaš sav mokar od plovidbe morem američkih auto – puteva u suzama na vratima moje kolibe u Zapadnoj noći
San Francisco, 1955—1956
FUSNOTA URLIKU
Sveto! Sveto! Sveto! Sveto! Sveto! Sveto! Sveto! Sveto! Sveto! Sveto! Sveto! Sveto!
Sveto! Sveto! Sveto!
Svijet je svet! Duša je sveta! Koža je sveta! Nos je svet! Jezik i kurac i ruka i šupak su
sveti!
Sve je sveto! svako je svet! svuda je sveto! svaki dan je svet!
Svaki čovjek je anđeo!
Svaka skitnica je sveta poput serafima! ludak je svet kao što si ti moja dušo sveta!
Pisaća mašina je sveta pjesma je sveta glas je svet slušaoci su sveti ekstaza je sveta!
Sveti Petar sveti Alen sveti Solomon sveti Lusijen sveti Keruak sveti Hakl sveti Borou sveti Kesedi sveti neznani peder i sveti patnik prosjak gnusni ljudski anđeli!
Sveta moja majka u ludom skloništu! Sveti kurčevi otaca Kanzasa!
Sveti jecaji saksofona! Sveti bop apokalipse! Sveti džez bendovi mariuhanskih hipstera mirovnog pejota i bubnjeva!
Sveta samoća nebodera i pločnika! Svete kafiterije pune milionima! Sveta misteriozna rijeka suza ispod ulica!
Sveti usamljeni idol! Sveto ogromno jagnje srednje klase! Sveto ludilo pastira pobune! Koji kopa Los Anđeles JE Los Anđeles!
Sveti Njujork sveti San Francisko Sveta Piorija[9] i Sijetl Sveti Pariz Sveti Tangerin sveta Moskva sveti Istambul!
Sveto vrijeme vječnosti! sveta vječnost u vremenu sveti sati u prostoru četvrte dimenzije sveta peta Internacionala sveti Anđel u Molohu!
Sveto more sveta pustinja sveta željeznička pruga sveta lokomotiva svete vizije svete halucinacije sveta čuda svete očne jabučice sveti ambis!
Sveto opraštanje! milost! milosrđe! vjera! Sveto! Naše! tijela! patnja! plemenitost!
Sveta natrpirodna izuzetno brilijantna blagost duše!
Berkeley 1955
[1] vrsta amfetamina
[2] Tangerija – grad u Maroku u kome je jedan od „bitnika“ Vilijem Barou proveo neko vrijeme
[3] gyzym, spelovanje ove riječi potiče i jedino postoji u ovoj pjesmi
[4] Tokay – vrsta vina
[5] Gradski koledž Njujorka (The City College of New York)
[6] dolmen – vrsta primitivne grobnice oblika poput kamenog stola
[7] Svemoćni Otac Vječni Bog
[8] Moloh – feničanski bog sunca, uništenja, suše, bolesti i gladi kojem su žrtvovana djeca vjerujući da će se umilostiti. U prenesenom značenju označava proždirujuću neman
[9] dio Ilinoisa
2 Comments
Pingback: Allen Ginsberg - Biografija - ART mozaik
Pingback: Allen Ginsberg - Urlik - ART mozaik